Oldenburg’un Üçüncü Mekân Paradigması Bağlamında Kütüphane Mekânının Sorgulanması
DOI:
https://doi.org/10.15612/BD.2017.628Anahtar Kelimeler:
Ray Oldenburg, üçüncü mekân, kent sosyolojisi, kamusal alan, çevre, kütüphane hizmetleri, yaratıcı alanÖzet
Mekân ve mekâna ilişkin kavramlar, daha çok disiplinler arası bir çerçeveye sahip olduklarından geniş kapsamlı ve karmaşık anlamları ile çok kolay tanımlanamazlar. Belirli bir çevre ya da mekân içerisinde örneğin bir mimarın, bir planlamacı ya da tasarımcının gözlem ve algıları, bir coğrafyacı, bir antropolog, bir çevrebilim ya da toplum bilim uzmanının gözlem ve algılarından farklı olabilmektedir. Öte yandan mekânı kullanan birey(ler)in düşünce ve duyumsamaları ise bu algılara çok daha değişik açılar katabilir. Bununla beraber, yaşam kalitesinin en önemli / belirleyici etmenlerinden olan mekânların, optimal bir biçimde yapılandırılması pek çok disiplin alanının ilgilendiği bir konu olduğundan bu bağlamda tüm perspektifler titizlikle değerlendirilmelidir.
Bu çalışmada, kamu alanlarına / mekânlarına “üçüncü mekân” kavramlaştırması ile değişik bir paradigma sunan kent sosyoloğu Ray Oldenburg’un, söz konusu paradigması çerçevesinde “kütüphane” mekânlarının sorgulanması amaçlanmıştır. Betimleme yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, geniş kapsamlı bir literatür araştırması yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, “üçüncü mekân” özellikleri taşıyan bir kütüphanenin, değişen teknoloji dünyasının biçimlendirdiği bilgi toplumuna yönelik kütüphane ve kütüphane hizmetlerinin mekânsal boyutunun bulanıklaşması hatta ortadan kalkması kaygısına karşı güçlü bir alternatif olabileceği kanısı oluşmuştur.
İndirmeler
Referanslar
Aksiyom. (2017). Türkçebilgi. Türkçe genel başvuru ve bilgi sitesi içinde. https://www.turkcebilgi.com/aksiyom#bilgi adresinden erişildi.
Berndtson, M. (2013, Mayıs). Public libraries and place making. IFLA WLIC 2013 Future Libraries: Infinite Possibilities Konferansında sunulan bildiri, IFLA, Singapur. http://library.ifla.org/224/ adresinden erişildi.
Bruxvoort, D. (2016). Library as third place: A strategic framework. SCONUL Focus. 68, 13-14.
Carr, S., Francis, M., Rivlin, L. G. ve Stone, A. M. (1992). Public space: part of environment and behavior. Cambridge: Cambridge University Press.
Cohen, A., Cohen, A. ve Cohen, E. (2005). The visual scan and the design for future-oriented libraries. Public Library Quarterly, 24(1), 23-32.
Conway, H. ve Roenisch, R. (2006). Understanding architecture: An introduction to architecture and architectural history (2. bs.). London: Routledge.
Crick, A. P. (2011, Temmuz). Rethinking Oldenburg: Third places and generation y in a developing country context. International CHRIE Konferansında sunulan bildiri. University of Massachusetts, Amherst. http://scholarworks.umass.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1655&context=refereed adresinden erişildi.
Çevre (t.y.). Türk Dil Kurumu güncel Türkçe sözlük içinde. http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.594d564b32fdc9.29242453 adresinden erişildi.
Dacheux, É. (2012). Kamusal alan (H. Köse., Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Eraut, M. (2004). Informal learning in the workplace. Studies in Continuing Education, 26(2), 247-273.
Fisher, K. E., Saxton, M. L., Edwards, P. M. ve Mai, J. E. (t. y.). Seattle public library as place: Reconceptualizing space, community, and information at the central library. http://jenserikmai.info/Papers/2007_SPLasPlace.pdf adresinden erişildi.
Foucault, M. (2006). Hapishanenin doğuşu (3. bs.). (M. A. Kılıçbay,Çev.). Ankara: İmge.
Frondell, J. ve Sarmiento, J. P. (2015). Nurses’ ethical interaction in care of patients: a minor field study in South Africa (Yayımlanmamış lisans tezi). Health School Of Science In Jönköpıng, Småland, Sweden. http://www.diva-portal.se/smash/get/diva2:818363/FULLTEXT01.pdf adresinden erişildi.
Göregenli, M. (2010). Çevre psikolojisi: İnsan-mekân ilişkileri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Güller, E. D. ve Bilbay, P. (2016). Kütüphane yapılarında okul öncesi çocuklara yönelik interaktif mekânların irdelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 30 (3), 398-414. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/2691/2664 adresinden erişildi.
Habermas, J. (1991). The structural transformation of the public sphere: An inquiry into a category of bourgeois society. (T. Burger ve F. Lawrence, Çev.). Cambridge, Mass: MIT Press.
Hertzberger, H. (2010). Space and the architect: Lessons in architecture 2. Rotterdam: 010 Uitgeverij.
Hines, S. S. ve Crowe, K. M. (Ed.). (2017). The future of library space. WA, UK: Emerald Group Publishing Limited.
Kahraman, M. D. (2014). İnsan ihtiyaçları ve mekânsal elverişlilik kavramları perspektifinde yaşanılırlık olgusu ve mekânsal kalite. Planlama, 24(2),74-84. http://www.journalagent.com/planlama/pdfs/PLAN-29591-REVIEW-DEMIR_KAHRAMAN.pdf adresinden erişildi.
Kamu. (t. y.). Türk Dil Kurumu güncel Türkçe sözlük içinde. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.594ecfd960bc49.40398493 adresinden erişildi.
Kamusal. (t. y.). Türk Dil Kurumu güncel Türkçe sözlük içinde. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.594ed026bd4752.29378779 adresinden erişildi.
Kuno, K. (2011). School libraries as the “third place”. Lifelong Education and Libraries, 11, 109-118. https://repository.kulib.kyoto-u.ac.jp/dspace/bitstream/2433/152088/1/lel11_109.pdf adresinden erişildi.
Lefebvre, H. (2014). Mekânın üretimi (I. Ergüden, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
MacKellar, P. H. (2008). The accidental librarian, Medford, New Jersey: Information Today, Inc.
Madanipour, A. (2003). Public and private spaces of the city. London: Routledge.
McHoul, A. ve Grace, W. (2002). A Foucault primer: Discourse, power and the subject. London: Taylor & Francis.
Mekân (t. y.). Türk Dil Kurumu güncel Türkçe sözlük içinde. http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.594d5b4b5522d2.01470975 adresinden erişildi.
Mikunda, C. (2004). Brand lands, hot spots & cool spaces: Welcome to the third place and the totalmarketing experiences. London, UK: Kogan Page.
Nyhus, M. (2016). Time for change: Library development 2016. Scandinavian Public Library Quarterly, 49(4),12-14.
Oldenburg, R. (2010). The character of third places. Anthony M. Orum ve Zachary P. Neal (Ed.). Common ground?: readings and reflections on public space (ss. 40- 48) içinde. New York: Routledge.
Oldenburg, R. (1999). The great good place: cafes, coffee shops, book stores, bars, hair salons, and other hangouts at the heart of a community. Philadelphia: Da Capo Press.
Ormseth, S. Ø. (2010). Web 2. 0: New possibilities for better public services (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). IT-University, Kopenhag. http://gotze.eu/itu/silje.pdf adresinden erişildi.
Postulate. (2017). Oxford dictionary içinde. https://en.oxforddictionaries.com/definition/postulate adresinden erişildi.
Özel (t. y.). Türk Dil Kurumu güncel Türkçe sözlük içinde. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.594ecf5a10e908.42634658 adresinden erişildi.
Palmer, G. (1995). Environment: The ınternational challenge: Essays. Wellington: Victoria University.
Postulat. (2017). Merriam Webster dictionary içinde https://www.merriam-webster.com/dictionary/postulate adresinden erişildi.
Proshansky, H. M. (1978). The city and self-identity. Environment and Behavior, 10, 147-169.
Psarra, S. (2009). Architecture and narrative: The formation of space and cultural meaning. London: Routledge.
Schoeman, F. D. (2004). Privacy and social freedom. New York: Cambridge University.
Stokols, D. ve Shumaker, S. A. (1981). People in places: A transactional view of settings. J. Harvey (Ed.). Cognition, social behavior, and the environment içinde (s.. 441-488). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Assoc.
Postulat. (t. y). Türk Dil Kurumu büyük Türkçe sözlük içinde http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.597c7c8ade1024.91950965 adresinden erişildi.
Üstün, A. (2017). Bilgi merkezleri: üniversite ve bilimin anahtarı. İstanbul: Anka Matbaası.
Yılmaz, B. (2003). Toplumsal iletişim ve kütüphane. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 20(2), 11-29.
Yılmaz, B. ve Cevher, N. (2016). Belediyelerin yenilikçi kütüphane hizmetlerinde yaratıcı alan (makerspace) uygulaması. Bildiriler Kitabı: Belediyelerin Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Uluslararası Sempozyumu içinde (s. 360- 369). Bursa: Nilüfer Belediyesi.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
