Stratejik ve Taktiksel Seviye Afet Yönetim Görevlerinin Karmaşıklığı: Bilgi Davranışları Objektifinden Aktivite Sistem Analizleri

Özet

Bu çalışmada afet durumlarında acil müdahaleden sorumlu olan stratejik ve taktiksel seviye acil müdahale personelinin bilgi davranışları incelenmektedir. Araştırmanın amacı acil durum personelinin karmaşık ve zaman kısıtlı görevleri yerine getirirken bilgiyi ne şekilde işlediğinin gözlenmesi ve analiz edilmesidir. Bu çalışma betimsel bir calışma olup, geçmişte yapılan görev çalışmalarından farklı olarak sahada gözlem ve analizlerden oluşmaktadır ve bu durum çalışmanın sonuçlarının gerçek hayatla örtüştüğünü kanıtlamaktadır. Alan çalışması AKOM (Afet Kordinasyon Merkezi) ve İstanbul İtfaiyesinin birimlerinde yapılmıştır. Veriler görüşme ve alanda gözlem tekniğiyle toplanmış ve verilerin analizi de niceliksel metodlar kullanılarak yapılmıştır. Byström ve Jarvelin (1995)’in iş görevleri hakkında yapmış olduğu terimselleştirme araştırmacı tarafından acil durum görevlerinin analizinde kullanılmıştır. Kültürel ve Tarihsel Aktivite Teorisi kuramsal, terimsel ve analitik çerçeve olarak değerlendirilmiş ve bu kuramın hiyerarşik yapısı (Leont’ev, 1978; Wilson, 2006b, 2008) analitik çözümleme için kullanılmıştır. Bulgular zaman baskısı ve görev karmaşıklığının acil müdahale personeli üzerinde kayda değer etkilerinin olduğunu göstermiştir. Afet durumlarındaki kritik kararlar, stratejik ve taktiksel seviye, personelin karşılıklı sağlıklı bilgi paylaşabilecekleri ortam sağlandığı durumlarda hızlı ve etkin olmaktadır. Karşılıklı bilgi paylaşımı somut ve soyut vasıtalarla mümkün olmaktadır. Pratik etkileri bakımından araştırmada acil müdahale birimleri ellerinde mevcut bilgi ve haberleşme vasıtalarını karşılıklı ve sağlıklı iletişim kurmaya elverişli duruma getirmelidir ve farklı acil müdahale birimlerinin afet zamanlarında tek bir birimmiş gibi ortak hareket etmesi sağlanmalıdır sonuçlarına ulaşılmıştır.