19. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı’da Tıp Kütüphaneciliği’ne Dair Arşiv Belgelerinden Örnekler
DOI:
https://doi.org/10.15612/BD.2014.413Anahtar Kelimeler:
Tıp kütüphaneciliği, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, Tıp, Osmanlı Devleti, Derme geliştirme, Arşiv belgeleriÖzet
Çalışmada, 19. yüzyılda Osmanlılarda kurumsallaşmaya başlayan ve bu yüzyıl boyunca da büyük bir gelişim gösteren tıp eğitim-öğretiminin lokomotifi durumundaki Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane Kütüphanesi’ne bağış ve satın alma yoluyla temin edilen kitaplar ile farklı türdeki kaynaklara ilişkin arşiv belgeleri incelenmiştir. Bu arşiv belgeleri ait olduğu döneme ilişkin Osmanlı tıbbındaki batılılaşma hareketlerinin birer kanıtı niteliğinde iken diğer yandan Osmanlı Devleti’nin o dönemde tıp eğitimine ve dolaylı olarak da Avrupa’da tıp alanındaki bilimsel çalışmalara ne denli önem verdiğini ve ihtiyaç duyulan kitapların temini için gerekli yazışmaların yapıldığını da açıkça ortaya koymaktadır.
İndirmeler
Referanslar
“Askeri tababet ve eczacılığa dair olan askeri derginin Babıali Kütüphanesi’ne mahsus olmak üzere Fransa Sefareti’nden verilen 13. ve 14. cildlerinin mezkur kütüphaneye konulduğu”. BOA, BEO, 594-44479, 8 Şevval 1312 (4 Nisan 1895).
“Cemiyet-i Etibba azasından Doktor Anastas Avadis’in tıb ilmine dair telif eyleyip padişaha takdim ettiği sekiz cilt kitabın muhafazası için irade-i seniyye gereği Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane Kütüphanesi’ne konulması”. BOA, HR. MKT., 318-77, 23 Cemaziyu’l-evvel 1276 (18 Aralık 1859).
“Memalik-i Şahane’ye girişi yasaklanan Novo Dictionnaire Encylopedic lügat gibi münderacatı fünun-ı ameliyat, tababet, ziraat vesaireden ibaret Ansiklopedik isminde bir kitap daha bulunduğundan yasaklanan eser hakkında ayrıntılı bilgi verilmesi”. BOA, DH. MKT., 1477-59, 1 Cemaziyu’l-evvel 1305 (15 Ocak 1888).
“Müteveffa Dr. Vala’nın kitaplarının Mekteb-i Tıbbiye Kütüphanesi için satın alınarak bedelinin ailesine verilmesi”. BOA, HR. MKT., 309-1, 13 Rebiu’l-evvel 1276 (10 Ekim 1859).
“Paris Darulfünunu Tıbbiyesi’nden diploma alan İsak Mayer Efendi’nin tez risalesinin uygun görülen kütüphanelere gönderilmesi hususunda Talebe-i Osmaniye nazırının yazısının leffen sunulduğu; gereğinin yapılması”. BOA, DH. MKT., 2528-57, 19 Cemaziyu’l-evvel 1319 (29 Ağustos 1901).
“Paris Mekteb-i Tıbbiye muallimlerinden Doktor Jorgalaki’nin gönderdiği kitapların, Mekteb-i Tıbbiye kütüphanesine konulduğu”. BOA, A.MKT.NZD., 40-11, 8 Şevval 1267 (6 Ağustos 1851).
Kuran, A.B. (1945). İnkılap Tarihimiz ve Jön Türkler. İstanbul: [yayl. y.], Tan Matbaası.
Terzioğlu, A. (2003). Kuruluşunun 550. Yılında İstanbul Üniversitesi ve Avrupa Üniversiteleri Simpozyumu. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, 66(2), 127-132.
Uğurlu, M.C. (1997). 14 Mart Tıp Bayramı’nın düşündürdükleri. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 50(1), 1-5.
Ülman, Y.I. (2002). Mekteb-i Tıbbiye’nin 1850-51 Öğretim Yılı Faaliyet Raporu ve Mezuniyet Töreni. Osmanlı Bilimi Araştırmaları 4(1), 57-64.
Ünver, A. S. (1934). Türk Tebabeti Tarihi; Tıp Fakültesi Kütüphanesi Tarihine Dair. Tedavi Seririyatı ve Laboratuarı 4, 49-50.
Ünver, A. S. (1952). Osmanlı Türklerinde Hekimlik ve Eczacılık. İstanbul: Hüsnütabiat Matbaası.
Ünver, A. S. (1975). Osmanlı Hekimlerinin Hususi Kütüphaneleri. Dirim 50(6), 399-401.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
