Atıf Dizinlerindeki Türkiye Adresli Dergiler Üzerine Bir Değerlendirme

Özet

Türkiye’de özellikle akademik camiada atıf dizinlerine çok büyük değer verilmektedir. Son yıllarda konuyla ilgili akademik çalışmaların ve popüler bilim yazılarının sayısının önemli düzeyde arttığı görülmektedir. Bununla birlikte atıf dizinleri ile ilgili yaşanılan gelişmelerin de dikkate alınması gerekmektedir. Bu alandaki önemli gelişmelerden birisi atıf dizinlerinin ticari sahibi konumunda bulunan kuruluşun almış olduğu genişleme kararıdır. Bu kararla birlikte aralarında Türkiye’nin de bulunduğu pek çok ülkeden çok sayıda dergi atıf dizinleri kapsamına alınmıştır. Söz konusu genişleme kararının sadece dünyadaki dergi sayısındaki artış ile açıklanması mümkün değildir. Atıf dizinlerine rakip olarak piyasada yer alan bazı oluşumların (Google Scholar, Scopus gibi) ve kuruluşun pazar payını artırma amaçlı olarak veri tabanını sattığı ülkelerdeki dergilere daha fazla yer vermesinin bu kararın alınmasında etkili olduğu düşünülmektedir. Böyle bir ortamda Türkiye’nin kendi dergilerini değerlendirerek, atıf dizinlerine yeni dâhil edilen dergiler arasında kendine saygın bir konum edinme yönünde çalışmalar yapması gerekmektedir. Bu çalışma ile atıf dizinlerindeki Türkiye adresli dergilerin Türkiye’nin yayın üretimindeki yeri, etki faktörü açısından alanlarında nasıl bir konuma sahip oldukları, ne derece yerel dergi niteliği gösterdikleri konuları araştırılmaktadır. Çalışmanın bulguları Türkiye adresli dergilerdeki her beş yayından dördünde en az bir yazarın Türkiye’den olduğunu ve her üç yayından birinin Türkçe olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte atıf dizinleri kapsamındaki Türkiye adresli dergilerin yayın kurullarında ağırlıklı olarak Türkiye adresli bilim insanlarının bulunduğu saptanmıştır. Türkiye adresli dergilerin bağlı bulundukları alanlarda nispeten düşük etki faktörüne sahip dergiler arasında yer aldığı ve bunun bir noktaya kadar dergilerin taşımış olduğu yerel özellikler ile ilgili olduğu düşünülmektedir.