Bilimsel Bilginin Erişiminde ve Paylaşımında Kurumsal Açık Arşiv Yaklaşımı: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Örneği

Özet

Bu çalışmanın amacı, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (AYBÜ) akademisyenlerinin açık erişim, açık bilim ve kurumsal açık arşiv konularındaki farkındalık düzeylerini belirlemek ve kurumsal açık arşiv hizmetinden daha etkin yararlanmaları için öneriler geliştirmektir. Öte yandan, AYBÜ açık erişim politikasının yeni gelişmeler ışığında geliştirilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması da amaçlanmaktadır. Betimleme yöntemi ile gerçekleştirilen bu araştırma kapsamında, veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 24.0 istatistik programı ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın evrenini, AYBÜ’de 2018 Aralık ayı itibari ile görev yapmakta olan 1.152 akademisyen oluşturmuştur. Örneklem ise geri dönüş alınan 225 akademisyenden oluşmaktadır. Çalışma kapsamında, akademisyenlerin açık erişim konusundaki farkındalık düzeylerinin ve AYBÜ kurumsal açık arşivinden yararlanma düzeylerinin düşük olduğu ve buna rağmen büyük çoğunluğun bilgiye erişimde İnternet teknolojilerinden aktif olarak yararlandığı ve bilgiye ücretsiz erişimi desteklediği ortaya çıkmıştır. Ayrıca, bilgiye erişimde, açık erişimi destekleyenlerin oranı, ürettiği bilgiyi açık erişim ile paylaşmak isteyenlere göre yüksektir. Akademisyenlerin büyük çoğunluğu kurumsal açık arşivler konusunda bilgilendirilmek istemektedirler. Bu bağlamda, AYBÜ yönetiminin, AYBÜ Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı ile iş birliği içerisinde bulunması ve akademisyenlerin kurumsal açık arşiv konusunda bilgilendirilmesi gerekmektedir. Akademisyenler, açık arşivin kullanılması ile ilgili yönetim tarafından desteklenmeli ve teşvik edilmelidir. Bilgilendirme çalışmalarının sürdürülebilir olması ve sürekli eğitim sürecine dâhil edilmesi ise sürecin daha işlevsel ilerlemesini sağlayacaktır.